Olijfolie vs. Koolzaadolie

Plotseling zie je in supermarkten flessen met koolzaadolie staan. Soms wordt zelfs een appèl gedaan aan het gevoel van de consument door te suggereren dat koolzaadolie van eigen bodem en eigen landbouwers afkomstig is en alleen daarom al aangekocht zou moeten worden. De smaak van koolzaadolie is heel mild en neutraal en wordt daarom wel gekozen in plaats van olijfolie die vaak een wat meer uitgesproken smaak heeft.

Koolzaadolie wordt dus regelmatig aanbevolen als een alternatief voor hen die toch een zogenaamd Mediterraan dieet zouden willen volgen, maar koolzaadolie is een hele andere olie dan olijfolie en heeft daardoor mogelijk ook niet dezelfde positieve effecten als olijfolie.

Onderzoekers hebben eens onderzocht of koolzaadolie inderdaad een geschikt alternatief is voor olijfolie[1]. Ze onderzochten het beschikbare bewijs en kwamen tot opmerkelijke conclusies. Voor wat betreft olijfolie vonden de wetenschappers het bewijs 'overtuigend' dat het gebruik ervan kon beschermen tegen hart- en vaatziekten. Voor koolzaadolie bleken er maar enkele kleine, korte termijnonderzoeken beschikbaar. De mogelijke gezondheidsvoordelen voor het gebruik van koolzaadolie waren waarschijnlijk het gevolg van de aanwezigheid α-linoleenzuur ofwel omega 3 (ω3)-vetzuur. Een probleem is dat het α-linoleenzuur oxideert tijdens het bakproces. De meeste gezondheidsvoordelen van olijfolie zijn juist het gevolg van de overdadige aanwezigheid van antioxidanten.

De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat koolzaadolie niet kan worden aanbevolen als vervanger van olijfolie in een Mediterraan dieet. Uiteraard niet, zo zal de kritische lezer direct opmerken, want wie gebruikt nu koolzaadolie in zijn of haar Griekse salade (of welk ander Mediterraan gerecht dan ook). Dat zou heiligschennis zijn.

Aan de andere kant past koolzaadolie wel binnen het zogenaamde Noordse dieet, een modern inzicht dat het voedingspatroon van Scandinavische landen ook gezondheidsvoordelen heeft.[2].

[1] Hofman, Gerber: Can rapeseed oil replace olive oil as part of a Mediterranean-style diet? in British Journal of Nutrition – 2014
[2] Adamsson et al: Effects of a healthy Nordic diet on cardiovascular risk factors in hypercholesterolaemic subjects: a randomized controlled trial (NORDIET) in Journal of Internal Medicine - 2011